İklim Değişikliği ve Güvenlik: Bir Tehdit Analizi
Özet Görüntüleme: 67
/ 
PDF İndirme: 29
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15210133Anahtar Kelimeler:
Uluslararası İlişkiler, İklim Değişikliği, Güvenlik, Tehdit AnaliziÖzet
Tarihsel süreç içerisinde bölgesel ve küresel tehditlerin niteliğinin değişmesi ve savaşların yapılma biçimlerindeki dönüşümler, güvenlik algısının da zamanla evrim geçirmesine neden olmuştur. Bu değişimle birlikte güvenliğin kapsamı, yapısı, aktörleri ve odak noktaları da farklılaşmıştır. Özellikle Sanayi Devrimi sonrasında çevresel tahribatın artmasıyla birlikte, çevre kaynaklı sorunlar belirgin bir şekilde çoğalmış ve 1960-1970'lerden itibaren çevre sorunları doğrudan güvenlik kavramıyla ilişkilendirilmeye başlanmıştır. Bu bağlamda, çalışmada çevre sorunları içerisinde en öne çıkan iklim değişikliği ile güvenlik arasındaki çok yönlü ilişki derinlemesine incelenmiş ve iklim değişikliğinin tetiklediği çeşitli güvenlik tehditleri detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Nihayetinde ise bu tehditlere karşı alınması gereken muhtemel önlem ve tedbirler sunulmuştur. Güvenliğin ulusal, yakın çevre ve küresel olmak üzere üç boyutta ele alındığı ve Kopenhag Okulu'nun güvenlikleştirme teorisiyle güvenliğin olumsuz bir kavram olarak da ele alınabileceği ifade edilmektedir. Güvenlikleştirme, normalde güvenlik konusu olmayan bir durumun tehdit olarak sunulmasıdır. İklim değişikliği, diğer çevre sorunları arasında küresel ölçekte en büyük güvenlik tehdidi olarak kabul edilmektedir, zira insan hayatını ve yaşam standartlarını en çok etkileyen çevresel problemdir. İklim değişikliği, sıcaklık ve hava modellerindeki uzun vadeli değişimleri ifade etmekte, Sanayi Devrimi sonrası fosil yakıt kullanımının artmasıyla sera gazı düzeylerinin yükselmesi sonucu küresel ısınmaya neden olmaktadır. Artan dünya nüfusu, üretim faaliyetleri, orman tahribatı ve çeşitli emisyonlar bu süreci hızlandırmaktadır. İklim değişikliğinin kuraklık, çölleşme, seller, fırtınalar, salgın hastalıklar, deniz seviyesi yükselmesi, gıda güvenliği, biyoçeşitliliğin azalması ve su kaynaklarının kirlenmesi gibi pek çok olumsuz sonucu bulunmaktadır. Sonuç olarak, iklim değişikliği kaynaklı güvenlik tehditlerinin gelecekte etkisini artıracağı ve ulusal ve uluslararası düzeyde daha radikal önlemlerin alınmasının kaçınılmaz olacağı öngörülmektedir.
Referanslar
Ak, Tarık. Çevresel Güvenlik. Ankara: Sistem Ofset Yayıncılık, 2017.
Atvur, Senem - Vural, Çağla. “Çevresel Güvenlik”. Uluslarası İlişkilerde Güvenlik. 309–320, 2022.
Balcılar, Ayşe Nur. “İklim Adeleti Bağlamında Sınırlar ve İklim Göçü”. Uluslararası Eşitlik Politikası Dergisi 2/1 (2022), 0–1.
Baldwin, David A. “The Concept of Security”. Review of International Studies 23/1 (1997), 5–26.
Baysal, Başar. “Güvenlik Kavramı ve Güvenliğin Dönüşümü”. Uluslarası İlişkilerde Güvenlik. 3–11, 2022.
Baysal, Başar - Lüleci, Çağla. “Kopenhag Okulu ve Güvenlikleştirme Teorisi Copenhagen”. Journal of Materials Science 11/22 (2015), 61–96. https://doi.org/10.1007/PL00020660
Buzan, Barry. People, States and Fear: An Agenda for International Security Studies in the Post-Cold War Era. ECPR Press, 1991.
Demir, Aysun. “Küresel İklim Değişikliğinin Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Kaynakları Üzerine Etkisi”. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi 1/2 (2009), 37–54.
Kaypak, Şafak. “Güvenlikte Yeni Bir Boyut; Çevresel Güvenlik”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 8 (2012), 1–22.
Kovancı, Ezgi - Karakoç, Duygu Yıldız. “Bir Güvenlik Tehdidi Olarak İklim Değişikliği”. ASSAM Uluslaras13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı, 344–357.
Martin, Craig. “Climate Change and Global Security: Framing an Existential Threat”. AJIL Unbound 116 (2022), 248–253. https://doi.org/10.1017/aju.2022.39
Özerdem, Füsun - Barlas, Burhan. “Kopenhag Okulu Çerçevesinde 2020 ve Sonrası Dünya Politikasının Yeni Sorunu: İklim Değişikliği ve İklim Göçmenleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3/41 (2021), 273–302.
Paçacı, Gülcan. Dünya’da ve Türkiye’de İklim Değişikliği Kaynaklı Gıda Güvenliği Sorunu. Kocaeli Üniversitesi, 2019.
Sağsen, İlhan. “Uluslararası İklim Değişikliği Müzakereleri: Çevre Duyarlılığı Mı Yoksa Yeni Bir Uluslararası Rekabet Alanı Mı?” Alternatif Poltika.
Schubert, R. vdğ.. Climate Change as a Security Risk. Earthscan, 2009.
Smith, Michael E. Uluslararası Güvenlik. Ankara: Felix Kitap, 2020.
STM. SU GÜVENLİĞİ I: Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği Bağlamında Dünyadaki Mevcut Durum ARAŞTIRMA RAPORU KASIM 2021 (2021).
Ullman, Richard H. “Redefining Security”. International Security 8/1 (1983), 129–153.
UNEP. “Climate Change and Security Risks”. 2022. https://www.unep.org/explore-topics/disasters-conflicts/what-we-do/disaster-risk-reduction/climate-change-and-security
Veysal, Çetin. Savaşın Felsefesi. Etik Yayınları, 2010.
Vural, Çağla. “Küresel İklim Değişikliği ve Güvenlik”. Güvenlik Bilimleri Dergisi 7/1 (2018), 57–85. https://doi.org/10.28956/gbd.422726
Wæver, Ole. “On Security”. Securitization and Desecuritization. I Ronnie D. Lipschutz (Red.) On Security. ed. Columbia University Press, 1995.
Yılmaz, Fırat Harun - Navruz, Mücahit. “Küresel İklim Değişikliği, İklim Mültecileri ve Güvenlik”. ASSAM Uluslaras13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı 13/13 (2019), 255–270.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Mehmet Hanifi Kaya
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
